Web3 hay Web 3.0 là gì? Xu hướng phát triển tương lai Semantic Web với trí thông minh AI trên nền tảng Blockchain
Sau thời kỳ hoàng kim của web 1.0 và web 2.0 thì sự xuất hiện của Web 3.0 như một bước tiến vượt bậc cho nền công nghệ thông tin. Dù chỉ là giai đoạn đầu nhưng theo đánh giá ở hiện tại và cả tương lai Web 3.0 sẽ tạo nên cơn sốt và mang đến rất nhiều lợi ích cho người dùng. Vậy Web 3.0 là gì? Xu hướng phát triển tương lai Semantic Web với trí thông minh AI trên nền tảng Blockchain như thế nào? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu bài viết sau đây.
1. Sơ lược về Web3 hay Web 3.0
1.1 Web3 hay Web 3.0 là gì?
Web3 hay Web 3.0 được xem là thế hệ thứ ba của internet trong thời gian sắp tới. Với sự kết hợp của các công nghệ mới như hệ thống lưu trữ blockchain, trí tuệ nhân tạo (AI), thực tế ảo (VR), máy học (Machine learning) và thực tế tăng cường (AR), Web 3.0 cho phép người dùng thao tác và truy cập nhiều ứng dụng trực tuyến hơn các phiên bản trước đó trong môi trường an toàn và phi tập trung.
Web3 được thiết kế nâng cấp về quyền riêng tư, tính bảo mật và độ tin cậy cho các hoạt động trên internet. Đồng thời, người dùng sẽ chủ động trong việc quản lý thông tin của mình mà không cần lo lắng, vì các thông tin cá nhân sẽ được lưu trữ trên các blockchain, mà không cần phụ thuộc vào sự quản lý của các công ty lớn.
1.2. Hoạt động của Web 3.0
Web 3.0 là một phiên bản tiếp theo của World Wide Web, với những cải tiến lớn về cách thức hoạt động và trải nghiệm người dùng so với các phiên bản trước đây. Một số nguyên lý hoạt động của Web 3.0:
- Đảm bảo sự riêng tư và tính bảo mật: Đây là một trong các yếu tố tiên quyết và hàng đầu trong chiến lược phát triển của Web3, để đảm bảo độ an toàn và bảo mật thông tin cho người dùng.
- Tính đồng thuận phân cấp: Các giao dịch sẽ được xác nhận bởi mạng lưới các nút phân tán đã được kết nối với nhau, thay cho việc quản lý bởi một tổ chức thứ ba như trước đó.
- Cung cấp quyền sở hữu: Người dùng sẽ được cấp quyền sở hữu và quản lý dữ liệu cá nhân của mình.
- Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI): Việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào Web 3.0 giúp tăng khả năng phân tích số liệu và đẩy mạnh sự tương tác giữa hệ thống với người dùng.
- Tính nhất quán: Web3 thiết kế và xây dựng môi trường mạng hoạt động linh hoạt, mượt mà giữa các ứng dụng với nhau.
1.3. Sự khác biệt giữa Web 3.0 với 2.0 và 1.0
Có thể nói, Web 3.0 là thiết kế cải tiến dựa trên các ưu điểm của những công cụ web ở thế hệ trước, kết hợp với các công cụ tiên tiến hiện nay như blockchain, công cụ trí tuệ nhân tạo (AI),… Chính vì vậy, Web 3.0 sẽ có một số khác biệt cơ bản so với các phiên bản cũ như:
| Web 1.0 | Web 2.0 | Web 3.0 |
| Đa phần là các trang web tĩnh, chỉ cung cấp nội dung đơn giản, tính tương tác không cao. | Phát triển nên các trang web động, cải thiện tương tác với người dùng hiệu quả hơn. | Đẩy mạnh phát triển vào trải nghiệm người dùng và tương tác qua giao thức đồng thuận phân cấp. |
| Người dùng chỉ được xem và đọc nội dung, không được tham gia vào chỉnh sửa hay chia sẻ. | Cho phép người dùng tạo dựng nội dung và chia sẻ thông tin. | Cải tiến từ Web 2.0, kết hợp thêm các công nghệ mới như AI, blockchain, Machine learning (máy học),… để hỗ trợ người dùng trong việc cung cấp các nội dung cần tìm, tạo môi trường hoạt động an toàn và phi tập trung. |
1.4. Các tính năng chính nổi bật của Web 3.0
Semantic Web (web ngữ nghĩa): Chuyên nghiên cứu về lĩnh vực ý nghĩa và mối quan hệ giữa các từ ngữ của trang web. Từ đó, hỗ trợ máy tính tìm kiếm và phân tích các dữ liệu giao dịch, nội dung,… từ trang web một cách chính xác và hiệu quả.
Trí tuệ nhân tạo (AI): Đưa trí tuệ nhân tạo (AI) vào Web3 giúp cho máy tính dễ nhận biết thông tin, từ đó có hướng phân tích và xử lý dữ liệu chính xác kể cả những dữ liệu phức tạp, đồng thời giúp tăng trải nghiệm người dùng.
Ubiquity (tính phổ biến): Web 3.0 được thiết kế hướng đến sự phổ biến và tính ứng dụng cao, giúp mọi người có thể truy cập internet mọi lúc mọi nơi và trên mọi thiết bị như máy tính, tivi, smartphone,…
Đồ họa 3D: Để tăng sự sống động và chân thực, Web 3.0 tăng cường hỗ trợ đồ họa 3D trong trang web để giúp người dùng có những trải nghiệm thực tế nhất khi lướt web.
1.5. Một số lợi ích mà Web 3.0 mang lại
Tăng sự riêng tư và tính bảo mật: Tính năng bảo mật thông tin người dùng sẽ được phát triển lên cấp độ cao hơn, giúp người dùng an tâm trong việc giao dịch hay trao đổi thông tin trên internet. Đồng thời giúp người dùng hạn chế những rủi ro không đáng có trong quá trình lướt web.
Đảm bảo tính minh bạch: Các giao dịch sẽ được thực hiện rõ ràng và công khai trên hệ thống blockchain, những dữ liệu sẽ khó bị sửa đổi nên hạn chế sự gian lận và đảm bảo tính minh bạch.
Kết hợp máy học (machine learning) và trí tuệ nhân tạo (AI): Với sự kết hợp này cho phép hệ thống tự động cập nhật và phân tích các dữ liệu nhận được, từ đó đưa ra kết quả nhanh chóng và chính xác.
Sử dụng công nghệ đồ họa 3D: áp dụng công nghệ 3D giúp người dùng tăng tính trải nghiệm và có cảm giác chân thực nhất về sản phẩm.
2. Xu hướng phát triển tương lai Semantic Web với trí thông minh AI trên nền tảng Blockchain
Xu hướng Web 3.0 trong tương lai kết hợp các công nghệ tiên tiến như Semantic Web cùng trí tuệ nhân tạo (AI) và Blockchain đang trở thành định hướng phát triển mới của các Web. Chúng được phát triển ở một tầm cao mới, mang đến những trải nghiệm trực tuyến vượt bậc cũng như cung cấp nguồn thông tin dễ dàng hơn cho người dùng. Dưới đây là một số ỨNG DỤNG nổi bật trong xu hướng Web 3.0.
2.1 Công nghệ chuỗi khối (Blockchain)
Công nghệ chuỗi khối (Blockchain) được xem là một trong những công nghệ tiêu biểu và có sức ảnh hưởng lớn nhất đối với Web 3.0. Blockchain là một cơ sở dữ liệu phân cấp, từng khối sẽ chứa thông tin giao dịch, mã hóa và các khối sẽ liên kết tạo thành một chuỗi cơ sở dữ liệu, liên kết chặt chẽ và khó để chỉnh sửa.
Blockchain còn có chức năng kiểm tra và nhận diện độ chính xác của các dữ liệu mà không cần thông qua bên trung gian. Hầu hết các giao dịch đều được lưu trữ lịch sử và đáp ứng về tính bảo mật thông tin. Điều này là rất cần thiết và hữu ích cho các lĩnh vực như y tế, tài chính hay nhiều lĩnh vực khác.
2.2. Hợp đồng thông minh (Smart Contracts)
Ứng dụng hợp đồng thông minh (Smart Contracts) vào việc thực hiện và quản lý các giao dịch, giúp tiết kiệm thời gian và tăng cường sự hiệu quả. Nếu các hợp đồng truyền thống phải cần sự tác động từ bên thứ ba thì Smart Contracts sẽ tự động hóa các thủ tục khi đã đáp ứng đủ các điều kiện được định nghĩa trước đó.
Trong thế hệ Web 3.0, hợp đồng thông minh được sử dụng khá phổ biến ở các lĩnh vực như giao dịch mua bán, thủ tục vay ngân hàng, quản lý sở hữu trí tuệ,… làm căn cứ giúp người dùng đảm bảo độ tin cậy, bảo mật và an toàn khi thực hiện giao dịch.
2.3. Tiền điện tử
Đây là loại tiền ảo hoặc tưởng tượng trong Web 3.0, chúng thể hiện cho giá trị của các giao dịch. Tiền điện tử giữ vai trò quan trọng dùng để trao đổi và thực hiện các giao dịch trên nền tảng Blockchain, giúp các giao dịch thực hiện nhanh chóng, an toàn, tiết kiệm thời gian và chi phí. Một số tiền điện tử phổ biến hiện nay có thể kể đến là Bitcoin, Litecoin, Ethereum, v.v. Hầu hết các loại tiền điện tử này có thể sử dụng để đầu tư, dịch vụ hay mua bán sản phẩm.
2.4. Trí tuệ nhân tạo (AI) và máy học (Machine learning)
Việc kết hợp máy học (Machine learning), trí tuệ nhân tạo (AI) cùng với Blockchain là các yếu tố quan trọng trong việc hình thành và phát triển Web 3.0. Machine learning là một phương pháp trí tuệ nhân tạo giúp hệ thống phân tích và xử lý thông tin nhanh hơn. Bên cạnh đó, AI lại có khả năng suy luận và tự ra quyết định như con người. Vì vậy, khi kết hợp nhuần nhuyễn các công cụ trên sẽ thúc đẩy sự tương tác giữa người dùng và máy móc, đồng thời tăng sự trải nghiệm cho người dùng.
2.5. Metaverse
Metaverse là một thế giới ảo, sản phẩm do máy tính và mạng internet tạo ra. Trong đó, người dùng và các đối tượng ảo có thể tương tác với nhau thông qua máy tính, smartphone, kính VR…
Có thể nói, Metaverse là hình thức mô phỏng cách chúng ta sử dụng web trong tương lai. Trong thế hệ Web 3.0, Metaverse giữ vai trò quan trọng khi cung cấp nhiều thế giới ảo khác nhau để người dùng tương tác và trải nghiệm. Với ứng dụng công nghệ blockchain, Metaverse đảm bảo tính minh bạch, độ tin cậy và sự bảo mật thông tin cho người dùng.
Trên đây là một số ứng dụng tiêu biểu của Web 3.0 trong xu hướng phát triển web mới. Tuy thế hệ Web 3.0 chỉ mới ở giai đoạn đầu nhưng những lợi ích mà nó mang lại cũng đang chứng minh cho sự phát triển vượt bậc của nền công nghệ thông tin trong thời kì đổi mới.
Xem thêm:
